بررسی نگرش دوزبانه های کردزبان-فارسی زبان در شهر سنندج نسبت به زبان فارسی معیار

در چند دهه اخیر، نگرش زبانی یکی از مهمترین موضوعات مطرح در حوزه مطالعات زبان و به خصوص جامعه شناسی زبان به شمار می رود. مطالعه نگرش زبانی افراد می تواند اهداف گوناگونی را به دنبال داشته باشد، از جمله: بررسی رفتار اجتماعی افراد نسبت به زبان موردمطالعه، آگاهی از موقعیت آن زبان از منظر اعضای آن جامعه زبانی، و پیش بینی وضعیت آن زبان در آینده؛ علاوه برآن، از آنجا که نگرش زبان آموزان تأثیر بسیار زیادی بر روند و سرعت یادگیری زبان دارد، یافته های حاصل از مطالعات مربوط به این حوزه را می توان در زمینه کاربردی ترین اهداف که عبارتند از آموزش زبان و برنامه ریزی آموزش زبان نیز به کار گرفت. با توجه به اهمیت مبحث نگرش زبانی افراد دوزبانه، پژوهش حاضر به بررسی نگرش زبانی اقلیت کردزبان ساکن در شهر سنندج نسبت به زبان فارسی معیار می پردازد و با بهره گیری از دو ابزار پرسشنامه و آزمون تطبیق صدا، نگرش شناختی و عاطفی دوزبانه های کردزبان-فارسی زبان را مورد سنجش قرار می دهد. برای این منظور، 148 زن و مرد دوزبانه، در دو گروه سنی (18-15 ساله و 32-22 ساله) و سه سطح تحصیلی متفاوت (دانش آموز دبیرستان، دیپلمه و دانشجو) در شهر سنندج به صورت تصادفی انتخاب شدند. پس از توزیع پرسشنامه و اجرای آزمون تطبیق صدا، داده ها جمع آوری شده و مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته های حاصل حاکی از آن است که به طورکلی، نگرش زبانی کردزبانان ساکن شهر سنندج نسبت به زبان فارسی معیار برابر با 2/93 می باشد که براساس معیار تعیین شده، نشان دهنده آن است که نگرش شرکت کنندگان موردنظر نسبت به زبان فارسی معیار مثبت نیست، بلکه خنثی و متمایل به مثبت محسوب می شود. بهره گیری از آزمون تطبیق صدا به عنوان ابزاری غیرمستقیم، به همراه پرسشنامه، و همچنین سنجش دو نوع نگرش زبانی متفاوت به طورهمزمان را می توان وجه تمایز این پژوهش با دیگر پژوهش های انجام شده در ایران دانست.